مالیات بر اجاره در کشور ما ایران مانند مالیات بر هر درآمدی برای افراد محاسبه می شود. این مبلغ بر اساس میزان درآمد افراد از اجاره یک باب واحد مسکونی یا تجاری وابسته به میزان درآمد عایدی در یک سال متفاوت است.
فرقی نمی کند درآمد شما از اجاره دادن یک ملک درآمد چندم شما است حتی اگر شما از راه اجاره یک ملک امرار معاش می کنید (به غیر از استثناها) از پرداخت مالیات معاف نمی شوید. در ادامه این مطلب مهمترین قوانین مالیاتی و نحوه محاسبه میزان پرداختی شما برای اجاره واحدهای مسکونی یا تجاری آورده شده است. با ما همراه باشید تا با مبحث مالیات بر اجاره بیشتر آشنا شوید.
وکیل مالیاتی، وکیل پایه یک دادگستری با تجربه کار در دعاوی مالیاتی می باشد. برای دریافت مشاوره از وکیل نبوی وکیل پایه یک دادگستری با سابقه در انواع دعاوی مالیاتی تهران با شماره 09216982591 تماس حاصل فرمایید و یا از فرم مشاوره حقوقی درخواست خود را ثبت نمائید.
انواع مالیات بر اساس قوانین رسمی کشور
فهرست محتوا
مالیات انواع مختلفی دارد. هرگز نباید برای محاسبه و پرداخت سالانه مالیات کوتاهی کرد. در بسیاری از موارد عدم توجه به پرداخت به موقع مالیات موجب ثبت جریمه برای افراد می شود. بنابراین این موضوع اهمیت دارد که هر شهروندی درباره انواع مالیات بداند و ضمنا نسبت به پرداخت به موقع آن اقدام کند.
باید بدانید بر اساس قوانین مکتوب در قانون اساسی کشور جمهوری اسلامی ایران در بحث مالیات، دو دسته مالیات تعریف شده است: مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم. مالیات بر درآمد که در دسته اول قرار دارد به مواردی اطلاق می شود که مالیات پرداختی شما به صورت مستقیم بر درآمدتان تعلق خواهد گرفت.
در دسته دوم مالیات غیر مستقیم بر روی مواردی که حتی به صورت روزمره برای مایحتاج زندگی خریداری می کنید برایتان محاسبه شده و آن را می پردازید. نمونه بارز این مدل مالیات را می توانید در فاکتورهای خرید کالا از فروشگاه های زنجیره ای مشاهده نمایید.
هر کدام از این دو مدل مالیات به صورت موشکفانه انواع بسیار گسترده تری نیز دارند. آیا تاکنون به صورت حساب های خرید اینترنت یا فیش آب، برق یا گاز دقیق شده اید. در همه این موارد مالیات غیر مستقیم محاسبه شده و افراد آن را پرداخت می کنند.
مالیات بر اجاره ملک چیست؟
حالا که متوجه شدیم انواع مالیات چیست بیایید به موضوع اصلی مورد بحث؛ یعنی مالیات بر اجاره ملک برگردیم. بر اساس تعریف هایی که درباره انواع مالیات بیان شد متوجه شدیم که مالیات بر اجاره یکی از انواع مالیات های مستقیم است. این مدل مالیات به صورت مستقیم بر درآمدتان از اجاره ملک تعلق می گیرد.
ملک در هر مدل خود (مسکونی یا تجاری) اگر قابلیت اجاره دادن داشته باشد برای مالک خود تبدیل به سرمایه ای می شود که قابلیت ایجاد درآمد را دارد. بنابراین بر درآمد کم یا زیادی که به عنوان مالک به عنوان اجاره دریافت می کنید مالیات تعلق خواهد گرفت.
پرداخت این مالیات وظیفه شهروندی شما است. هزینه های عمومی کشور از راه دریافت این مالیات ها تامین می شود. قانون گذار اشاره می کند که اهمیتی ندارد ملک شما دارای چه کاربری است؛ به هر حال بر اساس اجاره بها باید برای پرداخت مالیات اقدام کنید.
مالیات اجاره را چه کسی باید بپردازد؟
یکی از اساسی ترین سوالاتی که وجود دارد این است که مالیات محاسبه شده را چه کسی باید بپردازد؟ قانون گذار این مسئولیت را بر دوش شخصی حقیقی می گذارد که اجاره ملک را دریافت می کند. بر این اساس مالک یا شخصی که از مالک وکالت اجاره دادن ملک و دریافت اجاره را دارد (مستاجر مالک) موظف است بر اساس قوانین مالیات اجاره ملک را بپردازد.
در این حالت اول که بیان شد شخصی که به عنوان مالک درآمد حاصل از اجاره را دریافت می کند موظف است تمام کمال مالیات محاسبه شده برای تمامی دریافتی های نقدی و غیر نقدی را بپردازد. اما در حالت دوم مستاجر مالک که امکان اجاره ملک به دیگری را دارد در ابتدا درآمد حاصله وی منهای پرداختی او به مالک شده سپس بر باقی مانده دریافتی مالیات تعلق می گیرد. برای اینکه این موضوع برایتان کاملا روشن شود به مثال زیر توجه کنید:
” در مورد اول مالک ملک به عنوان موجر 2 میلیون تومان اجاره دریافت می کند در اینجا مالیات بر اجاره به این 2 میلیون تعلق می گیرد. در مورد بعدی موجر در واقع مستاجر مالک است که اجازه قانونی برای اجاره دادن ملک به نفر سوم را دارد.
این موجر دست دوم ملک را 2500 هزار تومان اجاره می دهد. از این 2500 هزار تومان 2 میلیون را به مالک اصلی می پردازد و مابقی اجاره یعنی 500 هزار تومان برای او خواهد ماند در این حالت درآمد واقعی موجر دست دوم از اجاره ملک تنها 500 هزار تومان است که مالیات بر روی آن محاسبه می شود.”
محاسبه میزان مالیات بر اجاره ملک
در بحث قوانین مالیاتی همیشه محاسبه میزان دقیق مالیاتی که باید پرداخته شود کمی ابهام دارد. در ماده 53 قانون پرداخت مالیات بیان شده است که به 25 درصد از مبلغی که مالک به عنوان درآمد از اجاره دادن ملک دریافت می کند مالیات تعلق نخواهد گرفت.
این مورد برای جبران استهلاک اجاره ساختمان و ضررهایی که ممکن است به ملک در طول اجاره رفتن وارد شود برای مالک پیش بینی شد. بنابراین بر اساس این اصل برای هر 1 میلیون اجاره بهایی که مالک دریافت می کند بر 750 هزار تومان آن مالیات تعلق می گیرد.
برای اجاره دادن یک ملک معمولا به دو صورت نقدینگی دریافت می شود. اولین مورد پول رهن و دومین مورد پول اجاره ماهانه است. برای محاسبه میزان مالیات باید به رهن دریافتی و اجاره ماهانه دقت شود. ما در ادامه در ابتدا نحوه محاسبه مبلغ اجاره و مبلغ مالیات بر رهن را به شما آموزش می دهیم.
پول رهن یا همان پول پیش خانه می تواند مبالغی متفاوتی باشد. در قانون مالیاتی قانون گذار می گوید به میزان 18 درصد از پول رهن مالیات تعلق می گیرد. بنابراین برای محاسبه مبلغ دقیق پول رهن که به آن مالیات تعلق می گیرد کافی است عدد رهن را در 18 % ضرب کنید.
برای محاسبه میزان مبلغ دقیق مالیات بر اجاره کافی است میزان درآمد ماهانه یا همان اجاره دریافتی را در 12 ضرب کنید. در اینجا مبلغ درآمد سالانه شما که مالیات به آن تعلق خواهد گرفت را مشخص کردید. همان طور که گفتیم مالیات تنها بر %75 درصد مبلغ درآمد شما تعلق می گیرد. بنابراین مبلغی برای 12 ماه را به دست آوردید در 75% ضرب می کنید. حالا عددی که به دست آورید در واقع میزان درآمدی است که به آن مالیات تعلق می گیرد.
میزان دقیق مالیات بر اجاره 1402
بر اساس راهنمایی که در بند بالا برایتان قرار دادیم با یک دو دوتا چهارتا ساده می توانید مبلغی را که از رهن و اجاره دادن ملکتان به آن مالیات تعلق می گیرد را محاسبه کنید. در ادامه درصد دقیق مالیاتی که بر این عدد بسته می شود را برایتان درج کرده ایم.
اگر مبلغی که به دست آوردید حدود 50 میلیون تومان شود مالیات پرداختی شما 15 درصد از این مبلغ است. در موارد دیگر اگر مبلغ درآمد شما بین 50 تا 100 میلیون تومان شود مالیات شما 20 درصد از این مبلغ است. و در آخر اگر درآمد شما به مبلغی بیش از 100 میلیون تومان رسید درصد مالیات شما 25 درصد از این مبلغ خواهد بود. برای محاسبه دقیق کافی است مبلغ درآمد خود را در هر کدام از دسته های بالا که بود در درصدی که نوشتیم ضرب کنید. برای اینکه هر گونه ابهامی در این مورد برایتان رفع شود به مثال زیر توجه کنید:
” برای اجاره دادن یک ملک مبلغ 50 میلیون تومان پول پیش و مبلغ 1 میلیون تومان اجاره ماهانه دریافت می کنید. در اینجا 50 میلیون پول رهن در 18% ضرب می شود عدد به دست آمده 9 میلیون است. مبلغ ماهانه در 12 ضرب شده و عدد 12 میلیون به دست می آید.
این عدد در 75% ضرب شده و حاصل 9 میلیون تومان است. 9 میلیون پول رهن و 9 میلیون اجاره با هم جمع می کنیم مبلغ در مجموع 18 میلیون می شود. 18 میلیون زیر 50 میلیون تومان است بنابراین باید در 15% ضرب شود. حاصل ضرب این دو عدد 2700 هزار تومان میزان پرداختی شما برای مالیات بر اجاره ملک شما خواهد بود.”
آیا طرح دریافت مالیات مستقیم اجاره معافیت دارد؟
در قسمت های قبلی درباره انواع مالیات و نحوه محاسبه مالیات بر اجاره ملک برایتان مواردی را بیان کردیم. در ادامه به یکی از استثناهای پرداخت مالیات یعنی معافیت از مالیات می پردازیم. اگرچه پرداخت مالیات جز حقوق شهروندی تمامی اعضای جامعه به حساب می آید اما در برخی مواقع قانون گذار معافیت از پرداخت مالیات را پیش بینی کرده است.
به استناد آخرین بروز رسانی هایی که در قانون معافیت از پرداخت مالیات در سال 1402 انجام شد خانه هایی که اشخاص حقوقی مالک آن هستند نه اشخاص حقیقی مالیات ندارند و مثال بارز این مورد، خانه های سازمانی است. اگر موجر افراد تحت تکفل خود هستید نیازی به پرداخت مالیات ندارید. ملک های اجاره ای که بودجه آن ها را دولت تامین می کند هم مالیات ندارند. از جمله این املاک می تواند بانک یا شهرداری باشد.
فردی که ملک خود را به شخص دیگری فروخته و حالا به صورت توافقی تا حداکثر 6 مال تنفس برای خالی کردن ملک از مالک جدید گرفته باشد مشمول پرداخت مالیات نمی شود. در دو مورد بعدی که معافیت مالیاتی وجود دارد شماره یک شامل املاکی با مساحت بالاتر از 200 متر در شهرستان و بالاتر از 150 متر در تهران است. مورد دوم هم شامل مالکانی است که در مجتمع های مسکونی بیش از 3 ملک دارند و با شرایط خاص اعلامی وزارت مسکن از پرداخت مالیات معاف هستند.
راهنمای پر کردن اظهارنامه مالیاتی
در سال های اخیر دولت اقدام به راه اندازی سامانه های مختلفی نمود. این کار به منظور سامان دهی سیستمی و دقیق املاک و مستقلات در کل کشور است. در رابطه با پرداخت مالیات بر اجاره نیز راه اندازی سامانه خدمات مالیاتی ملی یکی از راهکارهای دولت خدمت گذار برای راحتی حال شهروندان است.
تسلیم اظهارنامه مالیاتی برای هر کدام از شهروندان که ملکی مورد اجاره دارند جز موارد ضروری به حساب می آید. در این راستا سامانه ثبت نام اظهارنامه مالیاتی برای ثبت مالیات بر اجاره زیر نظر سازمان امور مالیاتی کشور راه اندازی شد.
تسلیم الکترونیکی این اظهارنامه در سامانه مذکور برایتان بسیار آسان است. تنها مورد مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که حتما از درست بودن تمامی اطلاعات پیش از تایید نهایی اطمینان حاصل نمایید. پس از اینکه برای اجاره ملک اقدام کردید به سامانه اظهارنامه مالیاتی به آدرسestr.tax.gov.ir مراجعه کنید. اطلاعاتی که در اینجا از شما خواسته می شود شامل اطلاعات شخصی شما از جمله تایید هویت و اطلاعات ملک مورد معامله است.
پس از اینکه تمامی جداول را تکمیل کردید حتما مواردی را درج کرده اید کاملا دقیق مرور کنید. سپس می توانید گزینه ارسال اطلاعات را بزنید. پس از ارسال مدارک و دریافت کد رهگیری قبض مالیاتی برای شما صادر می شود. این قبوض را می توانید در همین سامانه یا بانک پرداخت کنید.
مشاوره وکیل مالیاتی
وکیل نبوی ، این امکان را برای شما فراهم کرده است که بتوانید مشاوره دریافت کنید. به این منظور کافیست تا از طریق یکی از روش های ارتباطی سایت، سوال خود را با مجموعه مطرح نمایید. شما می توانید از طریق پشتیبانی سایت و یا شماره واتساپ با وکیل نبوی ، ارتباط برقرار کنید.
سخن پایانی
مالیات بر اجاره به صورت ساده همان چیزی است که به عنوان مالیات مستقیم از درآمد اشخاص حقیقی یا در برخی مواقع اشخاص حقوقی باید پرداخته شود. برای پرداخت هزینه های مالیاتی و محاسبه آن وابسته به شرایطی که در آن هستید پیچیدگی های قانونی زیادی وجود دارد.
بر اساس موارد قانونی 18 درصد از مبلغ رهن و 75 درصد از مجموع 12 ماه اجاره را باید جمع کنید و اگر مبلغ شما تا 50 میلیون شود 15 درصد آن مالیات است. اگر مبلغ بین 50 تا 100 میلیون باشد درصد مالیات 20 درصد و در صورتی که این مبلغ بالاتر از 100 میلیون شود درصد مالیات به 25 درصد می رسد.
البته در مواردی معافیت از پرداخت مالیات هم وجود دارد. ما در اینجا برخی از قوانین این حوزه را به عنوان راهنما برایتان قرار دادیم اما اگر به جد بخواهید برای محاسبه مالیات یا پرداخت آن اقدام کنید علاوه بر داشتن این اطلاعات باید با یک مشاوره متخصص هم مشورت نمایید.