از جمله انواع قراردادها، قراردادهای سرمایه گذاری است که جهت جذب سرمایه گذار به منظور مشارکت در پروژه های معین و یا انجام امور تجاری نوشته می شود و دارای انواع مختلفی است. در این نوع قراردادها عمدتا در زمینه ضوابطی که طرفین باید رعایت کنند، صحبت می شود.
بر این اساس باید گفت جهت آنکه در مشارکت و سرمایه گذاری در زمینه های مختلف به لحاظ مالی متضرر نگردید، باید از مقررات خاص حاکم بر نگارش این نوع قراردادها، مطلع باشید. جهت آشنائی بیشتر شما در این زمینه، در ادامه مطلب به بررسی قرارداد سرمایه گذاری و نکات آن می پردازیم. با ما همراه باشید.
برای دریافت مشاوره تخصصی در امور قراردادی خود از وکیل نبوی با شماره 09216982591 تماس حاصل نمایید .
قراردادهای سرمایه گذاری
در تنظیم قراردادهای سرمایه گذاری، چنانچه این قرارداد به شکل دقیق تنظیم نشده باشد، می تواند برای شرکاء عواقب جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. لذا قبل از آنکه کسب و کارتان را راه اندازی کنید، باید با شرکاء خود در زمینه شرایط سرمایه گذاری و موضوعات مرتبط در این زمینه به بحث و مذاکره بپردازید و زمانی که به یک توافق فکری با هم رسیدید، قرارداد سرمایه گذاری مدنظرتان را تنظیم کنید.
انواع قرارداد سرمایه گذاری
در زمینه بررسی قرارداد سرمایه گذاری و نکات آن بهتر است بدانید که به صورت کلی قراردادها را به دو دسته داخلی و خارجی می توان تقسیم کرد. هر یک از این دو نوع قرارداد، خود زی رمجموعه هایی دارند، اما به شکل کلی از انواع زیر برای قراردادهای سرمایه گذاری می توان یاد کرد:
- قراردادهای سرمایه گذاری وام قابل تبدیل به سهام
- قراردادهای سرمایه گذاری خطر پذیر
- قراردادهای سرمایه گذاری واگذاری
- قراردادهای سرمایه گذاری احداث- تملک- بهره برداری
- قراردادهای سرمایه گذاری احداث- اجاره- انتقال
- قراردادهای سرمایه گذاری مشارکت مدنی
- قراردادهای سرمایه گذاری حق امتیاز رویالتی (امتیاز دهنده و امتیاز دهنده)
- قراردادهای مشارکت در سرمایه گذاری سهامی
- قراردادهای سرمایه گذاری مشترک یا جوینت ونچر
همانطور که ملاحظه می کنید قراردادهای سرمایه گذاری بسیار متنوع اند و در زمان عقد قرارداد، افراد باید با این انواع و مفاد هر یک آشنا باشند. در کشور عزیزمان ایران هم قراردادهای سرمایه گذاری اغلب شامل موارد زیر است:
- قرارداد سرمایه گذاری در تولید
- قرارداد سرمایه گذاری در بازار گردشگری
- قرارداد سرمایه گذاری در کارخانه
- قرارداد سرمایه گذاری در کشاورزی
نحوه نگارش و تنظیم قراردادهای سرمایه گذاری
برای آگاهی از قراردادهای سرمایه گذاری، باید به درج مفاد قرارداد دقت نظر داشته باشید. در زمان تنظیم این قرارداد، حتما به درج موارد زیر با دقت بپردازید تا بر این اساس یک قرارداد منطقی منعقد کنید که هیچ یک از طرفین در آن متضرر نباشند:
- موضوع قرارداد: در زمینه تنظیم قرارداد سرمایه گذاری باید بدانید که حتما در کلیه این قراردادها موضوع را به شکلی واضح درج کنید. موضوع این قراردادها، عمدتا همان هدفی است که طرفین از سرمایه گذاری دنبال می کنند. همچنین باید به شکلی دقیق، میزان، شیوه پرداخت وجزئیات میزان آورده طرفین (نقدی و غیر نقدی) را در قرارداد درج کنید.
- مدت قرارداد: از جمله موارد دیگری که باید در زمان تنظیم قراردادهای سرمایه گذاری بدان توجه داشت، درج مدت زمان قرارداد است. بدین منظور باید زمان آغاز سرمایه گذاری و مدت آن را تعیین کنید. بعد از آن، به ذکر شرایط حاکم بر قرارداد بپردازید.
- تقسیم سود در قرارداد: یکی دیگر از مواردی که در قرارداد سرمایه گذاری باید مدنظر قرار داد، تقسیم سود در قرارداد است. در زمان تنظیم قرارداد، باید شیوه تقسیم سود را با کلیه جزئیات آن تعیین کنید. همچنین در قرارداد نگارش شده باید زمان تقسیم سود بین طرفین و شیوه پرداخت آن را با جزئیات مطرح کنید.
به طور کلی شاید بتوان گفت شیوه تقسیم سود در قرارداد سرمایه گذاری با توافق کلیه شرکا انجام می شود. در برخی از قراردادهای سرمایه گذاری، سرمایه گذاران تصمیم می گیرند که پس از توسعه کسب و کارشان، سود بین شرکا تقسیم شود و یا سود اولیه سرمایه گذاری در کسب و کار یا پروژه را ذخیره نکنند.
ورود و خروج شرکا در تنظیم قراردادهای سرمایه گذاری
از دیگر مواردی که در زمینه تنظیم قرارداد سرمایه گذاری باید بدان توجه داشت، آن است که مطابق با قوانین مدنی چنانچه یکی از سرمایه گذاران، در حین راه اندازی کسب و کار یا شروع پروژه فوت کند، وارثین شریک فوت شده، نمایندگان قانونی وی در قرارداد سرمایه گذاری خواهند بود.
چنانچه سایر سرمایه گذاران تصمیم بگیرند که فرد جدیدی به جای شریک فوت شده جهت سرمایه گذاری وارد پروژه شود، کلیه افراد دارای سهم در قرارداد، باید روی این موضوع توافق داشته باشند. همچنین اگر یکی از شرکاء قصد خارج شدن از قرارداد سرمایه گذاری را داشته باشد، در زمان خروج وی باید آورده ای که به شرکت وارد کرده و سود آن را در نظر بگیرید.
چند راهکار موفقیت آمیز برای دستیابی به یک سرمایه گذاری موفق
زمان تنظیم قرادادهای سرمایه گذاری موارد زیر را مدنظر قرار دهید تا یک سرمایه گذاری موفق و اطمینان بخش داشته باشید:
- حتما در زمان انعقاد این قرارداد، زمان انعقاد قرارداد را مد نظر قرار دهید.
- به شیوه مدیریت شرکت و توافقات شرکاء دقت کنید.
- مکان تنظیم قرارداد، شرایط شرکاء را هم به دقت بررسی کنید.
- حتما یک نسخه از قرارداد سرمایه گذاری نزد خود نگه دارید.
- به مشخصات هویتی سرمایه گذاران، نوع فعایت شرکت هم توجه لازم را داشته باشید.
نکات مهم در قراردادهای سرمایه گذاری
از جمله نکاتی که در زمان تنظیم قرارداد سرمایه گذاری باید مد نظر قرار گیرد، عبارت است از:
- تعیین آورده شرکاء در قرارداد سرمایه گذاری
هر نوع فعالیت اقتصادی مستلزم نوعی سرمایه گذاری است. لذا در زمان مشارکت یا سرمایه گذاری در هر پروژه ای باید به این مساله توجه داشت که طرف مقابل، چه آورده ای با خود به همراه دارد. لذا در زمان سرمایه گذاری در هر زمینه ای در ابتدا، نحوه تنظیم قرارداد سرمایه گذاری را باید مورد بررسی قرار دارد. پس باید در زمینه آورده های نقدی یا غیر نقدی با طرف مقابل به مذاکره نشست و با بیانی ساده و واضح از سرمایه گذار جهت سرمایه گذاری تعهد گرفت.
از جمله مواردی که باید در زمینه قرارداد سرمایه گذاری بدانید این است که چنانچه طرف مقابل آورده ای غیر نقدی داشته باشد و یا قصد به اشتراک گذاری مهارت های خود در یک کار معین یا دانش فنی خود را با شما داشته باشد، باید درباره این موارد به وضوح با شریکتان بحث کنید و این نکته را همواره مدنظر قرار دهید که تعهداتی که به شکل نامشخص تعیین شوند، قطعا قابل مطالبه نخواهند بود.
پس نباید سرمایهگذار را به پرداخت هزینه های نامعین متعهد کرد که قابل وصول نباشد. لذا در این گونه موارد، حتما سرمایه گذار را به پرداخت مبلغ معینی، متعهد کنید. همچنین می توانید زمان دستیابی به نتیجه دلخواه را تخمین بزنید و بر اساس آن، هزینه ها را برآورد کرده و یک میزان حداقلی آن را از سرمایه گذار درخواست کنید.
- میزان سهم شرکاء و شیوه تعلق آن به طرفین
مساله سهم شرکاء موضوع بسیار مهمی است. هیچ گاه تعیین سهم شرکا را به زمانی دیگر یا آینده موکول نکنید. علت این امر آن است که عدم تعیین سهم شرکا، می تواند به سرعت در سرمایه گذاری افراد با هم اثرگذار بوده و سبب ایجاد اختلاف هایی شود که به سختی قابل حل باشد. از دیگر مواردی که در قرارداد سرمایه گذاری باید مد نظر قرار دهید آن است که کلیه روش های تملک سهام را حتما به شیوه ای مشخص، در قرارداد سرمایه گذاری قید کنید.
- تعیین شیوه تصمیم گیری
از جمله موارد حایز اهمیت در زمینه تنظیم قرارداد سرمایه گذاری، بررسی این مساله است که در زمان ضروری، تصمیمات مدیریتی بر عهده کدامیک از شرکاء خواهد بود. اگر در این زمینه طرفین با عهم اختلافات اساسی داشته باشند، احتمال دارد به طور کلی شراکت آن ها با هم کنسل شود. لذا زمان تنظیم این نوع قرارداد، حتما نحوه تعیین تصمیم گیری و حوزه اختیارات افراد را به وضوح مشخص کنید.
در زمینه تنظیم قرارداد سرمایه گذاری و نکات مورد توجه در زمان نگارش آن این است که اگر خواهان حق وتو در قراردادهای سرمایه گذاری هستید، باید دقیقا در قرارداد به آن اشاره کنید و به شکل قانونی آن را در قرارداد، درج کنید. چنانچه طرفین با هم قرار گذاشته اند که کلیه تصمیمات با رای همه شرکا و یا اکثریت نسبی اتخاذ شود، این موضوع را هم در قرارداد قید کنید.
همچنین در زمان تنظیم قرارداد سرمایه گذاری در نظر بگیرید که چنانچه از بین شرکاء فردی را به عنوان نماینده برگزیدید و یا مدیری از بین طرفین معین کردید، به این موضوع هم باید در قرارداد سرمایه گذاری دقیقا اشاره شود وگرنه افراد، متهم به خیانت در امانت خواهند شد و سایرین می توانند از آن ها قانونی شکایت کنند.
- تعیین شیوه محاسبه سود و زیان و تقسیم عواید
در برخی مواقع تعدادی از شرکاء یا سرمایه گذاران بر این باورند که قبل از آنکه سود حاصل از سرمایه گذاری تقسیم شود، باید سرمایه اولیه ای که با خود به همراه آورده اند، از محل درآمد به آنان بازگردد. برخی دیگر از سرمایه گذاران معتقدند کلیه درآمدها باید صرف حوزه ای شود که در آن سرمایه گذاری کرده اند و به هیچ وجه ضرورتی نداردکه تا زمان نرسیدن به پیشرفت مدنظر، سوی بین شرکاء تقسیم شود.
با توجه به اختلاف آراء و عقاید افرادی که با هم بر روی یک زمینه یا پروژه سرمایه گذاری می کنند، باید کلیه شرکاء در زمینه هزینه ها و درآمدها به وضوح با هم صحبت کنند و قطعا با هم به یک اتفاق نظر برسند.
- نحوه خاتمه قراردادهای سرمایه گذاری
گاهی مواقع شرکاء یا سرمایه گذاران مجبور به خروج از زمینه یا پروژه ای می شوند که روی آن سرمایه گذاری کرده اند. بر این اساس باید گفت هیچ سرمایه گذاری تا مادام العمر قصد همکاری با شما را نخواهد داشت. لذا در زمان تنظیم قرارداد سرمایه گذاری باید این مساله را مدنظر قرار دهید که افراد ممکن است قصد خروج از فرایند سرمایه گذاری را داشته باشند. در این زمان باید در قرارداد، شرایطی مدنظر قرار گیرد که فرد سرمایه گذار یا شرکاء هر زمان علاقمند به همکاری نبودند، بتوانند به شراکت خود با شما پایان دهند.
لذا در زمان تنظیم قرارداد سرمایه گذاری این نکته را مدنظر قرار دهید که در متن قرارداد باید شرایط خاتمه و یا حتی شکست کسب و کار به وضوح درج شود. با در نظرگرفتن این موضوع، چنانچه سرمایه گذاری بخواهد از کسب و کار راه اندازی شده خارج شود و یا اصلا هر دو طرف قصد انحلال شراکت را داشته باشند، باید قبلا این وضعیت در قرارداد معین شده باشد.
موارد مهم در تنظیم قراردادهای سرمایه گذاری
از جمله مواردی که در قرارداد سرمایه گذاری باید مد نظر قرار دهید آن است که در زمان سرمایه گذاری، شرکاء باید دقت کنند تا به گرفتن ربا علاقمند نشوند و همواره از سرمایه گذاری خود مطمئن باشند و اطمینان خاطر کافی را داشته باشند که در انتهای پروژه، سودی عاید آن ها خواهد شد.
در زمینه تنظیم قرارداد سرمایه گذاری باید این مساله را در نظر داشته باشید که بهتر است سرمایه گذاران از سرمایه گذاری خود رضایت داشته باشند و فرد سرمایه پذیر را بشناسند یا به شناخت آن اقدام کنند. از آنجا که در هر نوع کسب و کار یا پروژه ای، افراد به دنبال کسب سود و عواید سرمایه گذاری خود هستند و از متضرر شدن بیزارند.
چنانجه سودی عاید سرمایه گذاران نشود و ضرر مالی هم ببینند، می توانند مطابق ماده 10 قانون مدنی، میزان هزینه های انجام شده و ضررها را معین کنند. همچنین طبق این ماده قانونی چنانجه اثبات ضرر تحقق پذیرد، می توان درخواست دریافت خسارت از سرمایه پذیر را داشت.
دقت کنید که در زمان تنظیم قرارداد سرمایه گذاری به درج مواردی مانند مبحث تضامین سرمایه، نحوه نظارت بر اقدامات سرمایه پذیر، نحوه قضاوت و کارشناسی بحث سود و زیان، تعریف دقیق از میران و نوع سرمایه، هزینه ها و تعریف نوع فعالیت بازرگانی و شروطی که عکس مقررات مضاربه است، اقدام کنید.
مشاوره با وکیل قرارداد ها
وکیل نبوی ، این امکان را برای شما فراهم کرده است که بتوانید مشاوره دریافت کنید. به این منظور کافیست تا از طریق یکی از روش های ارتباطی سایت، سوال خود را با مجموعه مطرح نمایید. شما می توانید از طریق پشتیبانی سایت و یا شماره واتساپ با وکیل نبوی ، ارتباط برقرار کنید.
کلام آخر
از جمله مواردی که می تواند زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد، مباحث مالی است. در برخی مواقع، افراد کل دارایی خود را تبدیل به سرمایه کرده و به عنوان شریک یا سرمایه گذار در کسب و کاری مشارکت می کنند. در این زمان چنانچه سودی عاید طرفین نشود و یا محاسبات طرفین از پیشرفت کار و توسعه و رشد پروژه مطابق انتظاراتشان پیش نرود، ممکن است انحلال مشارکت را به همراه داشته باشد و افراد به لحاظ مالی بسیار متضضر گردند.
در این مواقع بهتر است در زمان تنظیم قرارداد سرمایه گذاری مواردی همچون آورده و سهم شرکاء، نوع سهم، نحوه تصمیم گیری در زمینههای مرتبط با کسب و کار، شیوه تعیین سود و زیان و نحوه خاتمه قرارداد سرمایه گذاری را در قرارداد درج کرده باشید.
عدم توجه به هر یک از موارد بالا، می تواند سبب از دست رفتن سرمایه شما و متضرر شدنتان به لحاظ مالی شود. لذا باید مساله تنظیم قرارداد سرمایه گذاری را در ابتدای راه اندازی کسب و کارها و یا شروع پروژه ها، بسیار جدی تلقی کرد.