به موجب قوانین مالیاتی، شرکت های تجاری ملزم به پرداخت مالیات هستند. همچنین باید در زمان مقرر به ارائه اظهارنامه و ارائه صورت های مالی اقدام کنند. از این رو آگاهی از مسئولیت مالیاتی برای مدیران شرکت ها، بسیار حایز اهمیت است. مسلم است که معمولا در مقابل بدهی ها و تعهدات شرکت، اولین مقام پاسخ دهنده خود شرکت خواهد بود.
این در حالی است که در برخی مواقع، عمدتا زمانی که سازمان امور مالیاتی به توقیف دارایی ها و حساب بانکی مدیر عامل شرکت و یا اعضاء هیات مدیره اقدام می کند، نقش و مسئولیت مالیاتی مدیران شرکت بیشتر مشخص می شود. اما ضمن وجود شرایطی، صرفا مدیر در این زمینه پاسخگو خواهد بود. جهت آشنائی بیشتر شما در این زمینه، در ادامه مطلب به بررسی مسئولیت مالیاتی مدیران شرکت ها می پردازیم تا اطلاعات دقیقی را کسب کنید. با ما همراه باشید.
برای دریافت مشاوره از وکیل نبوی وکیل پایه یک دادگستری با سابقه در انواع دعاوی مالیاتی تهران با شماره 09216982591 تماس حاصل فرمایید و یا از فرم مشاوره حقوقی درخواست خود را ثبت نمائید.
مدیران مسئولان اداره اموال شرکت
فهرست محتوا
اغلب اوقات افزون بر مدیر عامل شرکت ها، اعضاء هیات مدیره نیز جزو تصمیم گیرندگان در زمینه مسائل شرکت از جمله امور مالیاتی به شمار می روند. آنچه واضح و مبرهن است اینکه در زمینه اداره شرکت و دارایی های آن، عمدتا تصمیم گیرنده اصلی، مدیران شرکت ها هستند. آن ها همچنین مسئول:
- برقراری ارتباط حقوقی با اشخاص خارج از شرکت
- امضا کننده اسناد شرکت
- مطالبه کننده حقوق و ایفاگر تعهدات شرکت (مانند تهعدات مالیاتی)
- به کارگیری وکیل، جهت دفاع از حقوق شرکت
به شمار می روند. مسلما در زمان ریاست مدیر، چنانچه وی شخصا بدون اخذ نظر اعضاء هیات مدیره، اقداماتی را به تنهایی انجام دهد، شخصا باید در برابر تصمیمات خود پاسخگو باشد. از جمله این موارد همانطور که در مباحث فوق اشاره شد، تعهدات مالیاتی است که مدیران در قبال اشخاص حقیقی و یا ارگان های قانونی مانند سازمان امور مالیاتی دارند.
رعایت این وظیفه در عمل، وظیفه اصلی مدیر است و چنانچه در این زمینه تخلفی صورت بگیرد مطابق با قوانین، افزون بر شرکت، مدیر عامل از مسئولیت مدنی و کیفری در این زمینه برخوردار خواهد بود. لذا مدیران باید با مسئولیت مالیاتی مدیران به خوبی آشنا باشند تا در زمان مورد نیاز، در این زمینه تصمیمات درستی را اتخاد کنند.
مسئولیت های مالیاتی مدیریت عامل
به لحاظ حقوقی، شرکت های بازرگانی در برابر مدیران از استقلال شخصیت حقوقی برخوردارند. لذا چنانچه تعهدی بر اثر روابط حقوقی شرکت با افراد خارج از شرکت برلی مدیر ایجاد شود، مطالبات از خود شرکت وصول می شود و مدیر عامل شرکت شخصا در زمینه بدهی های شرکت، به لحاظ شخصی عهده دار مسئولتی نخواهند بود (مطابق ماده 590 قانون تجارت).
با این حال در مواردی از جمله وجود بدهی مالیاتی برای شرکت، مدیر باید شخصا پاسخگو بوده و به پرداخت آن اقدام کند.. در این زمان است که به لزوم آشنایی با مسئولیت مالیاتی مدیران پی می بریم.
نکات حقوقی در زمینه مسئولیت مالیاتی مدیران
- بهتر است در زمینه مسئولیت مالیاتی مدیران بدانید که کلیه مدیران از مسئولیت تضامنی در پرداخت مالیات برخوردار نیستند. افرادی تحت عنوان مدیر، مسئول پرداخت مالیات هستند صرفا شامل مدیر عامل و اعضا هیات مدیره می شوند، مشروط بر آنکه این مالیات در دوره تصدی گری آن ها، قطعیت یافته باشد. لذا افرادی مانند اعضای علی البدل و یا مدیران داخلی در این زمینه مسئولیتی نخواهند داشت.
- پایان سال 1399، بخشنامه جدیدی توسط سازمان امور مالیاتی صادر شد که طبق آن تک به تک اعضا هیات مدیره چه صاحب امضا باشند یا نه، مشمول مسئولیت تضامنی در رابطه با پرداخت مالیات شرکت محسوب می شوند.
- مدیران، ضامن پرداخت مالیات شرکت تلقی می شوند. این مساله مطابق ماده 107 و همچنین ماده 142 لایحه قانونی اصلاحِ بخشی از قانون تجارت، قابل استناد است. لذا به عنوان مدیر در زمینه مسئولیت مالیاتی مدیران، باید از این قوانین آگاهی کافی داشته باشید. بر طبق این قوانین، مدیر با اعمال اختیار موظف به اجرای تکلیف شرکت (از جمله پرداخت مالیات) در برابر سایر اعضاست.
موارد حقوقی در زمینه مسئولیت مالیاتی مدیران
- به لحاظ حقوقی، مسئولیت تضامنی مدیران در زمینه پرداخت مالیات، به معنای آن است که اداره مالیات مجاز خواهد بود وصول مالیات شرکت را از شرکت یا مدیر شرکت مطالبه کند. لذا اگر اداره مالیاتی به وصول مالیات از مدیر اقدام کند و مدیر هم به پرداخت مالیات شرکت اقدام کند، بعدا می تواند از اعضاء هیات مدیره، مالیات پرداختی را مطالبه کند.
- در اغلب کشورهای جهان بر طبق قوانین حقوقی، مدیران شرکت ها در برابر قصور از تعهدات شرکت در اجرای پرداخت مالیات مسئول هستند، این در حالی است که این مسئولیت هیچ گاه مطلق، تلقی نمی شود و این قانون زمانی صدق می کند که:
- به عنوان نماینده صاحب امتیاز از پرداخت مالیات سر باز زده باشد.
- در پرداخت مالیات شرکت، قصوری صورت گرفته باشد.
در این زمان است که با آگاهی از مسئولیت مالیاتی مدیران، مدیر باید شخصا به پرداخت مالیات شرکت اقدام کند.
- طبق ماده 198 قانون مالیات های مستقیم، افزون بر مدیریت کلیه اعضای هیات مدیره چه مسئول باشند یا نباشند و یا از حق امضاء برخوردار باشند یا نباشند، در برابر پراخت مالیات شرکت مسئولیت دارند.
با توجه به مفاد این ماده قانونی، هم مدیریت و هم اعضاء هیات مدیره باید بکوشند تا نظارت کافی بر روی مساله پرداخت مالیات شرکت داشته باشند. تحقق این امر سبب خواهد شد تا کلیه اعضا و مدیر عامل، از عواقب مسئولیت های شخصی در صورت بروز مشکل در امان بمانند.
مسئولیت مدنی مالیاتی مدیران
همان طور که در بالا هم تبیین شد، رعایت قوانین مالیاتی کشور در شرکت ها مطابق قانون بر عهده شخص حقوقی، یعنی مدیر عامل شرکت است. اما با این حال، کلیه مدیران شرکت (مدیریت عامل و همه اعضاء هیات مدیره)، متصدی اداره شرکت به عنوان اشخاص حقیقی محسوب می شوند. اگر این مدیران، ضوابط قانونی را جهت پرداخت مالیات شرکت رعایت نکنند، در زمان تخلف از مقررات مالیاتی، دارای مسئولیت مدنی وکیفری خواهند بود.
به عنوان مدیر شرکت بازرگانی باید بدانید که طبق ماده 198 قانون مالیات های مستقیم، در شرکت های بازرگانی عمدتا مدیران به شکل فردی یا گروهی، در برابر مالیات بر درآمد شرکت طی دوره تصدی گری قطعی خود، مسئولیت تضامنی دارند.
بر اساس این ماده، ضمن رعایت تشریفات قانونی، اداره امور مالیاتی می تواند از اموال شخصی مدیر، مالیات شرکت را وصول کند. همچنین اگر مدیران از پرداخت مالیات سرباز زدند، امکان دارد تا زمان وصول مالیات شرکت ممنوع الخروج شوند. از این قانون جهت اخذ مالیات از شرکت ها استفاده می شود و طبق آن مدیر عامل شرکت افزون بر خود شرکت، مسئول مستقیم پرداخت مالیات است.
مسئولیت کیفری مالیاتی مدیران
در سطور بالا درباره مسئولیت مدنی طبق ماده 198 بحث کردیم. اما در زمینه مسئولیت کیفری مدیران، باید بگوییم که در ماده 274 قانون مالیات های مستقیم، دقیقا به جرایم مالیاتی به وضوح اشاره شده و چنانچه مدیران شرکت، اعم از مدیر عامل یا هر یک از اعضاء هیات مدیره مرتکب جرم در زمینه شوند (یعنی مالیات شرکت را در زمان مقرر خود پرداخت نکنند)، به مجازات درجه 6 مطابق ماده 19 قانون مجازات اسلامی محکوم خواهند شد.
جرایم مالیاتی مدیران که باید از آن اطلاع داشته باشند، عبارت است از:
- عدم تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی شرکت در زمان مقرر که دارای هزینه های صورت گرفته در 3 سال متوالی و اطلاعات درآمدی شرکت باشد.
- تنظیم قرارداها و معاملات شرکت به نام سایر اشخاص به جای مدیریت و ارائه قراردادهای مودیان دیگری، بر خلاف واقع به نام مدیران شرکت.
- عدم پرداخت مالیات مستقیم و ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی در زمان مقرر.
- مخفی کردن کلیه فعالیت های اقتصادی و پنهان سازی درآمدهای شرکت از فعالیت در حوزه های اقتصادی مختلف.
- تنظیم اسناد، مدارک و اسناد خلاف واقع و استناد کردن به این اسناد و مدارک جعلی.
- عدم ایجاد شرایط بررسی اطلاعات مالیاتی و اقتصادی مدیر یا اعضاء هیات مدیره برای ماموران مالیاتی
- امتناع ورزیدن از انجام تهعدات و تکالیف قانونی در زمینه ارسال اطلاعات مالی شرکت به سازمان امور مالیاتی و وارد آوردن خسارات عدیده به دولت حاکم با اتخاذ این تصمیم مدیران شرکت.
توقیف اموال مدیران شرکت ها به علت بدهی مالیاتی
بهتر است بدانید که صرفا اداره امور مالیاتی هنگامی می تواند دارایی های مدیران شرکت ها را توقیف کند که:
- مسئولیت مالیاتی مدیران زمانی است که مدیر در زمان تصدی گری جزو صاحبان امضاء مجاز شرکت بوده باشد.
- بدهی موجود در حوزه مالیات، در زمان آن مدیر و یا از طریق شرکت، محل اموال و دارایی های شرکت پرداخت نشده باشد.
- در زمانی که آن مدیر مسئولیت بر عهده داشته، بدهی مالیاتی شرکت قطعیت یافته باشد.
- مسئولیت مالیاتی مدیران هنگامی خواهد بود که بدهی موجود مالیاتی به زمانی که مدیر مسئولیتی داشته مرتبط باشد.
مشاوره وکیل مالیاتی
وکیل نبوی ، این امکان را برای شما فراهم کرده است که بتوانید مشاوره دریافت کنید. به این منظور کافیست تا از طریق یکی از روش های ارتباطی سایت، سوال خود را با مجموعه مطرح نمایید. شما می توانید از طریق پشتیبانی سایت و یا شماره واتساپ با وکیل نبوی ، ارتباط برقرار کنید.
کلام آخر
چنانچه مدیر عامل یا افرادی که جزو هیات مدیره هستند و از حق امضاء برخوردارند، در زمان تصدی گری خود به انعقاد قرارداد با اشخاص یا سازمان ها بپردازند، این مساله، سبب ایجاد تعهد برای شرکت در زمینه های مختلف می شود.
به ویژه اگر این موضوع را در جلسات سازمانی مطرح نکرده و در این زمینه جلسه ای برگزار نکرده باشند. همچنین در صورتی که صورت جلسه مصوبی در این زمینه وجود نداشته باشند و شرکت ضرر کند، هر یک از اعضا مدیره و سهامداران شرکت، از این حق برخوردار خواهند بود که از مدیر خاطی شکایت کنند.
بر این اساس، توصیه می کنیم مدیران شرکت ها قبل از درج امضای خود در قراردادها، حتما درباره مسئولیت مالیاتی مدیران آشنایی کامل پیدا کنند. همچنین بهتر است مدیران، قبل از درج امضاء خود، امضاء تائیدیه هیات مدیره را درباره قرارداد منعقده اخذ کنند تا در زمان بروز مشکل برای آن ها مسئولیت شخصی ایجاد نشود.