یکی از انواع عقد صلح، قرارداد صلح بلاعوض است. این نوع قرارداد صلح که به عنوان پرکاربردترین نوع عقد صلح محسوب می ‌شود، به منظور حل و فصل و تعیین حقوق و تعهدات طرفین در یک منازعه یا بحران استفاده می ‌شود.

عقد صلح که به منظور پایان دادن به اختلافات و در زمینه معاملات بین افراد جامعه تنظیم می ‌شود، انواع گوناگونی دارد. برای مثال، صلح به منزله رفع منازعه و یا صلح محاسباتی و صلح در عقد بیع و عقود دیگر، از انواع صلح به حساب می ‌آیند.

در انعقاد عقد صلح بلاعوض، رعایت نکات حقوقی و مناسبات خاصی بسیار مهم است. اطلاعات دقیق در مورد شرایط، حقوق و تعهدات طرفین قرارداد در این موضوع بسیار حائز اهمیت است. برای اطلاعات بیشتر درباره عقد صلح بلاعوض و نحوه تنظیم آن، بهتر است با یک وکیل یا کارشناس حقوقی مشورت کنید تا نکات مربوطه را به صورت دقیق تری بررسی کنند. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعاتی درباره قرارداد صلح بلاعوض کسب کنید.

برای دریافت مشاوره تخصصی در امور قراردادی خود از وکیل نبوی با شماره 09216982591 تماس حاصل نمایید .

عقد صلح بلاعوض چیست؟

صلح در معنای حقوقی به معنای پایان دادن به تنازعات و اختلافات بین طرفین است. عقد صلح به عنوان یک قرارداد حقوقی، صورت می ‌گیرد که در آن طرفین به توافقی نسبت به رفع یا جلوگیری از تنازعات فعلی یا احتمالی و یا درباره معامله و موارد مشابه آن صورت می‌ دهند.

مفهوم عوض در اینجا به معنای پرداخت یا ارائه مالی یا خدماتی است که یکی از طرفین در ازای آن، از طرف دیگر چیزی دریافت می‌ کند. همچنین، بلاعوض به معنای انجام قرارداد بدون پرداخت هزینه مالی است. به عبارت دیگر، در قرارداد صلح بلاعوض، هیچ پرداخت مالی بین طرفین انجام نمی ‌شود و قرارداد به صورت مجانی انجام می ‌شود.

به عنوان مثال، فرض کنید شخص الف خانه ‌اش را به شخص هبه می ‌دهد و در ازای این هبه هیچ مقدار پول یا مالی دریافت نمی ‌کند، در این صورت قرارداد هبه یا صلح بلاعوض خواهد بود. در این مثال، شخص الف به صورت مجانی خانه ‌اش را به شخص ب واگذار می ‌کند و هیچ پرداخت مالی یا معادل خدماتی را در برابر این هبه دریافت نمی ‌کند. بنابراین، در قرارداد صلح ، تبادل مالی یا خدمات بین طرفان قرارداد وجود ندارد و عقد بر اساس رضایت آزادانه طرفین، بدون هیچ گونه پاداش یا پرداخت مقابل صورت می ‌گیرد.

نحوه تنظیم قرارداد صلح بلاعوض

در تنظیم قرارداد صلح بلاعوض، می ‌توان به چهار بند اصلی توجه کرد:

مشخص کردن هویت و اطلاعات مصالح (صلح کننده): در این قسمت اطلاعات دقیق صلح کننده، شامل نام، نام خانوادگی، کد ملی و آدرس دقیق اقامتگاه قانونی وی ذکر می ‌شود. همچنین، باید کپی مدارک هویتی و گواهی سلامت عقل (در صورت لزوم) به قرارداد ضمیمه شود.

مشخص کردن متصالح (صلح شونده): در این بخش، هویت و اطلاعات متصالح به‌ طور دقیق مشخص می ‌شود. این شامل نام، نام خانوادگی، کد ملی و آدرس دقیق اقامتگاه قانونی متصالح است.

مشخص کردن موضوع صلح (مال الصلح): در این قسمت، موضوع یا مالی که به عنوان عوض در قرارداد صلح بلاعوض ارائه می ‌شود، مشخص می ‌شود. مثلاً می ‌تواند خانه، خودرو، مالیات پرداخت نشده و غیره باشد. توضیحات دقیق درباره موضوع صلح باید در قرارداد ذکر شود.

مشخص کردن وجه الصلح (عوض): در این بخش، مشخص می ‌شود که چه مقدار مال یا خدمات به عنوان عوض در قرارداد صلح ارائه می ‌شود. این می ‌تواند به صورت مبلغ نقدی، اموال، خدمات یا دارایی ‌های دیگر باشد. وجه الصلح باید به ‌طور دقیق و صریح در قرارداد ذکر شده و توافق بر روی آن صورت گیرد.

در نهایت، برای حفظ اعتبار و اثباتی بودن قرارداد صلح ، توصیه می ‌شود قرارداد به طور کامل نوشته شده و توسط طرفین امضا شود. همچنین، در صورت نیاز به شهودی، شاهدان معتبر هم در قرارداد حضور داشته باشند.

تعیین دقیق هویت متصالح: مانند صلح کننده، برای متصالح نیز نام، نام خانوادگی، کد ملی و آدرس دقیق اقامتگاه قانونی وی در قرارداد درج شود. همچنین، کپی مدارک هویتی متصالح باید بررسی و به قرارداد ضمیمه شود.

معیارهای محدود کننده در مورد موضوع صلح: موضوع صلح باید به‌طور دقیق و مشخص مشخص شود. هیچ گونه ابهامی درباره موضوع صلح وجود نداشته باشد. بهتر است جزئیات موضوع صلح و هر گونه محدودیت یا شرط اضافی در مورد آن در قرارداد ذکر شود.

ارزش وجه الصلح: در قرارداد صلح ، وجه الصلح به‌ طور کلی نمی ‌تواند مشخص شود، زیرا صلح به صورت رایگان انجام می ‌شود. با این حال، در صورتی که وجه الصلح تعیین شده و ارزش آن کم باشد، باید به آن به‌ عنوان صلح محاباتی اشاره شود.

امضای مصالح و متصالح: در پایان قرارداد، هر دو طرف (صلح کننده و متصالح) باید قرارداد را امضا کنند. در صورتی که قرارداد به‌ عنوان یک سند عادی تنظیم شود، توصیه می ‌شود حداقل دو شاهد معتبر نیز زیر قرارداد امضا کنند.

مدارک لازم برای قرارداد صلح بلاعوض

در قرارداد صلح بلاعوض، مدارک زیر برای انعقاد عقد می ‌توانند لازم باشند:

مدارک هویتی: هر دو طرف قرارداد باید مدارک شناسایی خود را ارائه دهند که می ‌تواند شامل کارت ملی، شناسنامه، گذرنامه یا سایر مدارک هویتی قانونی باشد.

مدارک مالکیت: اگر موضوع صلح یک مال باشد، طرفین باید مدارکی را ارائه دهند که مالکیت مال را تأیید کنند. در صورت وجود سند رسمی مانند عرصه ‌نامه، سند مالکیت، سند واگذاری یا سایر مدارک مشابه، این مدارک باید به همراه قرارداد صلح بلاعوض ارائه شوند. در صورتی که مال مورد صلح فاقد سند رسمی باشد، می ‌توان مدارک دیگری مانند مبایعه ‌نامه‌ های سابق یا سایر اسنادی که به مالکیت اشاره دارند، ارائه کرد.

مدارک مربوط به مجوز انتقال مال: در برخی موارد، برای انتقال مال مورد صلح ممکن است نیاز به مجوزها و مدارک قانونی خاصی باشد. این مدارک می ‌تواند شامل استعلام از اداره ثبت محل ملک و سایر مدارک مربوط به انتقال مال باشد.

مدارک مربوط به شرایط خاص: در صورتی که مال موضوع قرارداد صلح اعیانی باشد، مانند یک پروژه ساختمانی، ممکن است نیاز به مدارکی مانند گواهی پایان ‌کار از ناظر پروژه و سایر مدارک مشابه باشد.

انواع قرارداد صلح بلاعوض

قرارداد صلح بلاعوض می ‌تواند در دو نوع اختلافات مختلف انجام شود: صلح بلاعوض راجع به اختلاف و عقد صلح در مقام معاملات.

در صلح بلاعوض راجع به اختلاف، هر طرف به دنبال حفظ منافع خود است و در نتیجه قراردادی منعقد می‌ شود که شرایط معوض دارد. به عنوان مثال، فرض کنید یک شخص فرد دیگری را به قتل رسانده است. در این حالت، اگر اولیای دم مقتول از حق قصاص صرف نظر کرده و در عوض هیچ نوع دیه ‌ای را از قاتل دریافت نکنند، قرارداد صلح بین آن ها برقرار می ‌شود. در این مثال، حق قصاص به صورت بلاعوض به یک صلح تبدیل می ‌شود.

نوع دیگر قرارداد صلح بلاعوض، عقد صلح در مقام معاملات است. در این حالت، طرفین به جای انعقاد سایر عقود مجانی نظیر هبه، از صلح برای انجام قرارداد استفاده می‌ کنند. می ‌توانند این توافق را به صورت دستی در صلح ‌نامه تنظیم کنند یا متن قرارداد را در دفتر اسناد رسمی ثبت کنند.

با استفاده از قرارداد صلح در این نوع معاملات، طرفین می ‌توانند توافقات خود را به صورت مسالمت ‌آمیز و بدون نیاز به پرداخت مبادله مالی انجام دهند.

اوصاف عقد صلح

عقد صلح، همانند قراردادهای دیگر، دارای ویژگی‌ ها و اوصافی است که آن را از سایر قراردادها تمایز می ‌دهند. از جمله مهم ‌ترین این ویژگی ‌ها می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

لازم بودن: طبق ماده ۷۶۰ قانون مدنی، عقد صلح لازم است، حتی اگر در مقام قراردادهای اختیاری واقع شده باشد و با آن ها تعارض نداشته باشد، مگر در موارد فسخ اختیاری یا قراردادهای متقابل. بنابراین، عقد صلح می ‌تواند به صورت معوض یا غیر معوض انجام شود.

رضایت: عقد صلح تنها بر اساس ایجاب و قبول قراردادهایی که به هر وسیله ‌ای اعلام می ‌شود، معتبر است. در واقع، بر اساس ماده ۷۶۳ قانون مدنی، عقد صلح به اکراه نافذ نیست و بنابراین باید با رضایت طرفین صورت گیرد.

مبتنی بر مسامحه: عقد صلح بر اساس مسامحه و آرامش میان طرفین انجام می ‌شود. هدف اصلی از انعقاد قرارداد صلح، خاتمه اختلافات یا موارد دیگر است و هدف اقتصادی برای هر یک از طرفین ندارد.

مشاوره با وکیل قرارداد ها 

وکیل نبوی ، این امکان را برای شما فراهم کرده است که بتوانید مشاوره دریافت کنید. به این منظور کافیست تا از طریق یکی از روش های ارتباطی سایت، سوال خود را با مجموعه مطرح نمایید. شما می توانید از طریق پشتیبانی سایت و یا شماره واتساپ با وکیل نبوی ، ارتباط برقرار کنید.

نتیجه گیری

قرارداد صلح بلاعوض به عنوان یکی از عقود معین، در مصالحه دعاوی و حل اختلافات بسیار کاربردی است. با انجام قرارداد صلح بلاعوض، طرفین می ‌توانند برخی از اختلافات و دعاوی حقوقی خود را به صورت مسالمت آمیز و بدون نیاز به رسوایی در دادگاه حل کنند.

علاوه بر این، قرارداد صلح بلاعوض نیز در قراردادها و معاملات حقوقی بسیار کاربرد دارد. طرفین می ‌توانند در قراردادهای خود شرط قرار دهند که در صورت بروز اختلافات، از طریق عقد صلح بلاعوض سعی در حل آن ها داشته باشند. این امر می ‌تواند به حل سریع تر و کارآمدتر اختلافات کمک کند و از زمان و هزینه‌ های مربوط به رسیدگی به دعاوی در دادگاه جلوگیری کند.

بدیهی است که انجام قرارداد صلح بلاعوض باید به شکل درست و اصولی صورت گیرد. طرفین باید جزئیات و شرایط قرارداد را به دقت بررسی کرده و مطابق قوانین و مقررات حقوقی مربوطه عمل کنند. در صورت رعایت نکات و اصول قراردادی، احتمال بروز مشکلات و دعاوی حقوقی در آینده کاهش می ‌یابد و طرفین می ‌توانند به شکل صلح آمیز و متقابل به توافق برسند.