در ازداوج موقت، تعیین مهریه یکی از اجزای حیاتی و ضروری است که بر اساس ماده ۱۰۹۵ قانون مدنی ایران، عدم تعیین آن منجر به بطلان عقد موقت می‌شود. بنابراین، تعیین مقدار مهریه یکی از شرایط اساسی برای اعتبار و صحت عقد موقت است. همچنین، در صورتی که زن در طول مدت عقد فوت کند یا اگر زوجین در طول عقد نزدیکی نداشته باشند، این عوامل باعث سقوط مهریه نمی‌شوند. این نکته در مقاله‌ای شرایط ازدواج موقت و توضیحاتی درباره پرداخت مهریه آن تفصیل بررسی شده است.
جهت دریافت مشاوره از وکیل نبوی وکیل پایه یک دادگستری با سابقه در انواع دعاوی حقوقی با شماره 09216982591 تماس حاصل فرمایید.
عقد یا ازدواج موقت
فهرست محتوا
عقد موقت، یکی از روش‌های ازدواج که در سیستم حقوقی و شرعی ایران به رسمیت شناخته شده است، شرایط خاص خود را دارد. بر اساس قانون مدنی ایران، عقد موقت مستلزم وجود دو رکن اساسی است: تعیین مدت معین و تعیین مهریه. این دو عامل برای صحت عقد موقت ضروری هستند.
مهریه عقد موقت، از نظر قانونی، با مهریه عقد دائم تشابه دارد؛ اما در برخی موارد ممکن است تفاوت‌هایی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، صحت عقد موقت به تعیین مهریه وابسته است، در حالی که در عقد دائم این شرط وجود ندارد. تعیین حداقل میزان مهریه برای عقد موقت، موضوعی است که زوجین معمولاً در ازدواج‌های موقت با آن سر و کار دارند.
حداقل مهریه در صیغه موقت
با توجه به قوانین مدنی ایران، در عقد صیغه موقت، انتخاب هر نوع کالایی به عنوان مهریه ممکن نیست. بر اساس ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی، تنها اشیاء دارای ارزش مالی و قابلیت تملک می‌توانند به عنوان مهریه انتخاب شوند. این امر نشان‌دهنده‌ی نیاز به توجه به ارزش مالی و قابلیت تملک در تعیین حداقل میزان مهریه است، تا اطمینان حاصل شود که عقد انجام شده صحیح و قانونی است.
شرایط و ارکان مهریه در عقد موقت چیست؟
برای درک بهتر مفهوم مهریه در عقد صیغه موقت، ابتدا باید به شرایط و ارکان مربوط به تعیین حداقل مهریه پرداخت. در این نوع عقد، تعیین حداقل میزان مهریه الزامی است. یکی از ویژگی‌های کلیدی عقد صیغه و نکاح موقت این است که زن و مرد از یکدیگر ارث نمی‌برند، اما مهریه زن از بین نمی‌رود. حتی در صورت عدم نزدیکی زوجین در طول عقد موقت، مهریه همچنان محفوظ است و زن می‌تواند آن را مطالبه کند. در برخی موارد، ممکن است نیاز به حضور یک وکیل مهریه برای مطالبه مهریه در صیغه موقت باشد.
در حالت خاصی که زوج در طی عقد موقت فوت کند، زن می‌تواند از طریق وراثت زوج اقدام به مطالبه مهریه کند. در چنین شرایطی، استفاده از خدمات یک مشاور حقوقی برای دستیابی به مهریه، راهکار مناسبی است. برای زنان ایرانی که قصد ازدواج موقت با مردان خارجی را دارند، لازم است قبل از ازدواج پروانه زناشویی بگیرند. مهم است بدانید که در صورت فوت زن در طی مدت عقد موقت، مهریه او از بین نمی‌رود و وراث زن می‌توانند آن را از مرد دریافت کنند.
مهریه در عقد موقت دختر باکره چگونه است؟
در مورد تعیین حداقل مهریه برای دختران باکره در عقد صیغه موقت، باید توجه داشت که این موضوع دقیقا مشابه تعیین مهریه در عقد صیغه موقت یا دائم نیست. برای دختران باکره که قصد ازدواج موقت دارند، الزامی است که از اجازه پدر یا جد پدری یا دادگاه کسب کنند.
اگر در طی عقد موقت، بنا به دلایل مختلف نزدیکی صورت نگیرد و عقد صیغه موقت به هم بریزد، مرد ملزم به پرداخت نصف مهریه تعیین شده است. اما در صورتی که نزدیکی رخ دهد، تمامی مهریه تعیین شده باید به صورت کامل توسط مرد پرداخت شود.
شرایط مهریه در عقد موقتی که به ثبت نرسیده باشد، چگونه است؟
در عقد صیغه موقت، تعیین حداقل مهریه الزامی است و این موضوع در هر شرایطی صادق است. اگر ازدواج موقت بین یک خانم و آقا به ثبت نرسیده باشد ولی مهریه صیغه موقت تعیین شده باشد، آقا مسئول پرداخت مهریه است. در این حالت، اگر خانم مدرکی برای اثبات رابطه و مطالبه مهریه نداشته باشد، این مسئله مانعی برای دریافت مهریه ایجاد نمی‌کند. قانون مدنی برای این موارد تبصره‌هایی دارد که امکان استفاده از شهادت دو شاهد یا اقرار آقا در دادگاه را فراهم می‌کند.
در صورتی که مقدار مهریه کمتر از 20 میلیون تومان باشد، پرونده به شورای حل اختلاف ارجاع داده می‌شود. اما اگر میزان مهریه بیشتر از این مقدار باشد، موضوع در دادگاه خانواده پیگیری می‌شود.
مهریه در صیغه موقت چه زمانی باید پرداخت شود؟
پس از تعیین حداقل مهریه در عقد صیغه موقت و شروع صیغه، خانم حق دارد که مهریه خود را دریافت کند. این دریافت مهریه محدود به زمان خاصی نیست و خانم می‌تواند از همان ابتدای عقد صیغه تا انتهای مدت آن، مهریه خود را مطالبه کند. مهم است توجه داشت که برای اجرای این پرداخت، اراده و رضایت خانم ضروری است. بنابراین، مدت صیغه، چه کوتاه باشد چه بلند، باید با رضایت و درخواست خانم انجام شود.
حکم ندادن مهریه در صیغه یا ازدواج موقت چیست؟
تعیین حداقل مهریه در عقد صیغه موقت برای تضمین صحت شرعی و اسلامی عقد است. عدم تعیین یا پرداخت مهریه در عقد و نکاح موقت می‌تواند سبب بطلان ازدواج از دیدگاه اسلامی شود. در صورتی که ازدواج موقت رسمی باشد و آقا از پرداخت مهریه امتناع کند، خانم می‌تواند با همکاری وکیل یا مشاور حقوقی خود، مهریه خود را مطالبه کند. این روند برای مواردی است که ازدواج به ثبت نرسیده باشد و برای مطالبه مهریه، نیاز به راهنمایی حقوقی باشد.
در مواردی که آقا از پرداخت مهریه خودداری کند، طبق قوانین، اموال او می‌تواند مصادره شود. علاوه بر این، خانم در این وضعیت حق دارد که آقا را ممنوع الخروج کند، تا اطمینان حاصل کند که او قادر به پرداخت مهریه باشد.
مهرالمثل در صیغه موقت چیست؟
مطابق قوانین اسلامی و شرعی، تعیین حداقل مهریه در عقد صیغه موقت برای تأمین صحت عقد و نکاح ضروری است. عدم تعیین مهریه می‌تواند سبب بطلان عقد و نکاح از دیدگاه اسلامی شود. گاهی اوقات ممکن است قبل از جاری شدن صیغه موقت، مهریه تعیین نشده باشد. با شروع صیغه و بعد از نزدیکی، به خانم “مهرالمثل” تعلق می‌گیرد که در واقع معادل مهریه در عقد صیغه موقت است. با این حال، در قانون کشور ما، این مفهوم رد می‌شود. دلیل رد این مفهوم در قانون کشور ما چیست؟ چون تعیین نشدن مهریه در عقد موقت، عقد را باطل می‌کند و نکاح و ازدواج را نیز باطل می‌سازد.
تفاوت مهریه در صیغه موقت و عقد دائم چیست؟
تعیین حداقل مهریه در عقد صیغه موقت کاملاً ضروری و اجباری است، در حالی که در عقد دائم، چنین نیازی وجود ندارد. این تفاوت در رویکرد به تعیین مهریه در صیغه موقت و عقد دائم برمی‌گردد. در صیغه موقت، تعیین مهریه برای تأمین صحت عقد و نکاح از نظر اسلام و قانون شرعی است؛ عدم تعیین آن می‌تواند سبب بطلان عقد شود. در مقابل، در عقد دائم، پس از جاری شدن صیغه محرمیت، ازدواج شرعی محسوب می‌شود و نیازی به تعیین مهریه پیش از ازدواج نیست. اگر زوجین پس از ازدواج دائم تصمیم به تعیین مهریه بگیرند، هیچ مشکلی پیش نمی‌آید.
در صیغه موقت، اقدام برای تعیین مهریه پس از جاری شدن صیغه محرمیت، به معنای مهرالمثل است. این تفاوت در رویکرد به تعیین مهریه در عقد دائم و صیغه موقت، نشان‌دهنده‌ی تفاوت‌های قانونی و شرعی بین این دو نوع عقد است.
نحوه مطالبه مهریه در عقد موقت
پیگیری مطالبه مهریه در عقد موقت و دائم تفاوت خاصی ندارد. اگر میزان مهریه کمتر از 20 میلیون تومان باشد، می‌توان از طریق شورای حل اختلاف اقدام کرد. اما اگر مبلغ مهریه بالاتر از این مقدار باشد، باید از طریق دادگاه پیگیری شود. در هر دو حالت، اگر نیاز باشد، خانم می‌تواند با کمک وکیل یا مشاور حقوقی خود، اقدامات لازم برای دریافت مهریه را انجام دهد.
تعیین حداقل مهریه در صیغه موقت بسیار حیاتی است تا عقد و نکاح از نظر اسلام و قانون شرعی اعتبار پیدا کند. مهریه باید دارای ارزش مالی بوده و قابلیت مالکیت را داشته باشد. تعیین مهریه در صیغه موقت قبل از جاری شدن صیغه ضروری است؛ در غیر این صورت، عقد و نکاح موقت باطل خواهد بود. در صورت بروز هر گونه سوال یا مشکل، پیشنهاد می‌شود با وکیل و مشاور حقوقی مشورت کرده و اقدامات لازم را انجام دهید.
زمان پرداخت مهریه در عقد موقت
در عقد موقت، پرداخت مهریه می‌تواند از زمان اجرای عقد آغاز شود و تا زمانی که عقد به پایان برسد، ادامه یابد. این به این معنی است که مرد در هنگام وقوع عقد ازدواج موقت، مکلف به پرداخت مهریه به همسر خود است یا باید این پرداخت را تضمین کند. به عبارت دیگر، مرد می‌تواند در همان زمان عقد، مهریه را بپردازد یا حداقل باید به پرداخت آن ملزم شود.
عقد ازدواج موقت، صرف‌نظر از مدت زمانی که دارد (مانند ۹۹ سال)، همچنان به عنوان عقد نکاح موقت یا صیغه موقت شناخته می‌شود. توافقات مختلفی در مورد زمان‌های پرداخت مهریه در عقد دائم یا موقت می‌تواند بر اساس توافق طرفین و نوع مهریه به شرح زیر باشد.
- اگر مهریه به صورت حال در عقد تعیین شده باشد، زن باید تا مهلتی که در هنگام عقد مشخص شده است، مهریه خود را دریافت کند.
- اگر مهریه به صورت مدت دار یا موجل در هنگام عقد تعیین شده باشد، زن باید تا مهلت مشخص شده در عقد، مهریه خود را از مرد دریافت کند.
- در مواردی که مطالبه مهریه در هنگام عقد به صورت اختیار زوجه تعیین شده باشد، اگر زوجه تصمیم به دریافت مهریه بگیرد، می‌تواند اقدامات لازم برای دریافت مهریه در عقد موقت یا دائم را انجام دهد. این نوع مهریه به اصطلاح “مهریه عندالمطالبه” نامیده می‌شود.
- در مواردی که مطالبه مهریه از سوی زن منوط به استطاعت و توان مالی مرد برای پرداخت باشد، این نوع مهریه که در هنگام عقد تعیین شده و توافق طرفین رسیده است، به زن اجازه می‌دهد که اثبات کند زوج توانایی مالی برای پرداخت مهریه را دارد. سپس، زن می‌تواند اقدامات لازم برای دریافت مهریه خود را انجام دهد. این نوع مهریه به اصطلاح “مهریه عندالاستطاعه” نامیده می‌شود.
- در مواردی که هنگام عقد مبلغ معینی به عنوان مهریه تعیین شود و توافق شود که پرداخت آن به زن به صورت اقساطی باشد، مرد ملزم است که در زمان‌های مشخص شده برای پرداخت هر قسط، مبلغ مورد نظر را به زن بپردازد.
شرایط پرداخت مهریه در صورت فوت
در صورتی که در طول مدت عقد صیغه، زن فوت کند، مهریه او از بین نمی‌رود و ورثه زوجه می‌توانند از شوهر مطالبه مهریه کنند. همچنین، اگر زوج (شوهر) در طی عقد صیغه فوت کند، زوجه می‌تواند مهریه خود را از ماترک شوهر به طرفیت وراثش مطالبه کند.
مهریه در ازدواج موقتی که به ثبت نرسیده چگونه است؟
در عقد موقت، تعیین مهریه برای زمانی که خانم و آقا صیغه محرمیت را بین خود جاری کرده‌اند، اهمیت زیادی دارد. اگر مهریه در این زمان مشخص نشود، عقد باطل خواهد بود. با این حال، چون صیغه نامه‌ای وجود ندارد، خانم نمی‌تواند مدرکی برای ارائه به دادگاه و مطالبه مهریه خود ارائه دهد. بنابراین، برای مطالبه مهریه، باید به دادگاه مراجعه کند و با استفاده از شهادت شهود (دو مرد یا یک مرد و دو زن) و یا اقرار خود آقا، عقد موقت را اثبات کند.
مهریه در ازدواج موقتی که به ثبت رسیده است
در صورتی که عقد موقت ثبت شده باشد، زوجه برای مطالبه مهریه ابتدا باید به دفترخانه محل وقوع عقد مراجعه کند و فرم وصول مهریه را تکمیل و تحویل دهد. پس از تکمیل فرم وصول مهریه، باید تقاضای صدور اجرائیه را نیز مطرح کند.
اگر مدت ازدواج موقت تمام شود آیا مهریه زن به قوت خود باقی است؟
با اتمام مدت عقد ازدواج موقت، حق زوجه برای مطالبه مهریه از بین نمی‌رود. زوجه می‌تواند در هر زمانی که تصمیم بگیرد، برای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت و دادگاه اقدام کند.
نکته پایانی
عقد ازدواج موقت، یکی از روش‌های ازدواج در جامعه است که بر اساس قوانین و مقررات اسلامی و قانون مدنی ایران به رسمیت شناخته شده است. این نوع عقد با توجه به مدت زمان محدودی که تعیین می‌شود، از جمله انواع عقد نکاح است. در عقد ازدواج موقت، تعیین مهریه برای تأمین حقوق زوجه بسیار حیاتی است. مهریه، مبلغی است که زوجه در عقد ازدواج موقت دریافت می‌کند و وظیفه مالی شوهر برای حمایت از همسر خود در طول مدت عقد است.
در نهایت، عقد ازدواج موقت با توجه به شرایط خاص خود، نیازمند توجه و رعایت دقیق قوانین و مقررات مربوطه است. تعیین مهریه مناسب و رعایت حقوق زوجه در طول مدت عقد، بخش مهمی از قوانین این نوع عقد است. شما می توانید از طریق پشتیبانی سایت و یا شماره واتس اپ با وکیل نبوی ارتباط برقرار کنید.
