در دنیای امروز با توجه به مشغلههای روزمره، بسیاری از افراد تمایل دارند برای انجام امور اداری و حقوقی خود به افراد متخصص و مورد اعتماد وکالت دهند. وکالت کاری به وکیل این اجازه را میدهد تا به نمایندگی از موکل خود، امور حقوقی و اداری او را انجام دهد. اما باید توجه داشت که اگر قرارداد وکالت به درستی تنظیم نشود، ممکن است خطرات و مشکلاتی نیز به همراه داشته باشد. در این مقاله به بررسی انواع وکالت کاری، خطرات ناشی از تنظیم نادرست وکالت کاری و راهکارهای مربوط به آن خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.
جهت دریافت مشاوره از وکیل نبوی وکیل پایه یک دادگستری با سابقه در انواع دعاوی حقوقی با شماره 09216982591 تماس حاصل فرمایید.
وکالت کاری به چه معناست؟
فهرست محتوا
برای پاسخ به این سوال که وکالت کاری به چه معنا است باید گفت که این نوع وکالت به حالتی اشاره دارد که در آن موکل تمامی امور اداری و شغلی خود را به وکیل محول میکند. در این نوع وکالت، وکیل نمیتواند اموال مربوطه را دهد. به عبارت دیگر وکالت به معنای نمایندگی یک فرد توسط فرد دیگری از طریق یک قرارداد رسمی است.
وکیل مسئول انجام امور حقوقی، قضایی، اداری و کاری موکل خواهد بود. در وکالت کاری هر دو طرف قرارداد باید کاملاً راضی باشند و برای جلوگیری از بروز مشکل باید حدود اختیارات وکیل به طور دقیق و شفاف تعیین شود. این نوع وکالت میتواند به صورت مکتوب، شفاهی یا ثبت شده در دفتر اسناد رسمی صورت گیرد و به تأیید هر دو طرف نیاز دارد. همچنین وکالت کاری میتواند با هزینه یا به صورت رایگان انجام شود.
آشنایی با انواع وکالت در امور کاری
در زمینه وکالت کاری، وکیل تنها در حدود اختیارات تعیین شده عمل میکند و اجازه ندارد که اموال موکل را منتقل یا به فروش برساند. از اینرو وکالت کاری به دو دسته زیر تقسیم میشود:
● وکالت قضایی (رسمی):
در این نوع وکالت انجام امور حقوقی و اداری به یک وکیل با پروانه وکالت واگذار میشود. این نوع وکالت معمولاً زمانی به کار میرود که موضوعات حقوقی پیچیدهای مطرح باشد.
● وکالت غیرقضایی (غیررسمی):
در این حالت نیازی به داشتن پروانه وکالت نیست و هر فردی میتواند به عنوان نماینده شما در امور اداری و کاری عمل کند. این نوع وکالت بیشتر برای مسائل سادهتر و غیرحقوقی مناسب است.
قرارداد کاری چگونه تنظیم میشود؟
همانطور که اشاره شد، قرارداد کاری میتواند به صورت شفاهی یا دست نویس منعقد شود. اما برای ایجاد اعتبار قانونی و افزایش اطمینان، بهتر است به صورت کتبی و مطابق با قوانین در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود. برای این کار به مدارک و اطلاعات خاصی نیاز است که در ادامه به توضیح هر یک از آنها میپردازیم:
اطلاعات کامل موکل و وکیل:
یکی از مهمترین بخشهای قرارداد ارائه اطلاعات دقیق از وکیل و موکل است. این اطلاعات شامل نام و نام خانوادگی، شماره ملی، نام پدر، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شماره تماس و آدرس بوده تا هویت هر دو طرف به وضوح مشخص شود.
بیان موضوع وکالت:
یکی دیگر از موارد کلیدی در تنظیم قرارداد ذکر دقیق موضوع وکالت و شفافسازی خواستههای موکل از وکیل است. در صورتی که موضوع وکالت به مسائل قضایی مربوط باشد باید وکالتنامهای جداگانه برای امور قضایی تنظیم شود زیرا وکالت کاری در این زمینه کمکی نمیکند.
اختیارات وکیل:
بند دیگری که در قرارداد باید به آن پرداخته شود، تعیین اختیارات وکیل به طور دقیق و مشخص است. این اختیارات باید به گونهای تنظیم شود که وکیل بتواند به امور مربوطه رسیدگی کند و در عین حال موکل اطمینان داشته باشد که امکان سوءاستفاده وجود ندارد.
حق توکیل:
حق توکیل به این معنا است که وکیل میتواند فرد دیگری را به عنوان وکیل خود انتخاب کرده و امور را به او واگذار کند. در صورتی که موکل با این موضوع موافق باشد باید در قرارداد به طور صریح ذکر شود که حق توکیل مجاز است.
عزل وکیل:
قرارداد کاری میتواند به صورت یک طرفه فسخ شود مگر اینکه به صورت بلاعزل تنظیم شده باشد. در صورتی که قرارداد به صورت بلاعزل باشد، موکل حق عزل وکیل را از خود سلب میکند. به طوری که این موضوع یکی از مهمترین خطرات وکالت کاری به شمار میرود.
پایان قرارداد کاری:
اگر قرارداد وکالت به صورت بلاعزل نباشد، میتواند توسط هر یک از طرفین فسخ شود. همچنین در صورتی که یکی از طرفین فوت کند یا دچار جنون شود، قرارداد به طور خودکار فسخ خواهد شد. آخرین روش برای پایان وکالت، اتمام زمان قرارداد است که از ابتدا مشخص میشود.
خطرات وکالت کاری شامل چه مواردی میشود؟
انتخاب یک وکیل مناسب به منظور کاهش خطرات مرتبط با وکالت کاری از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این راستا موکل باید به چند نکته توجه داشته باشد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
اولویتبندی خواستهها:
هنگام بیان خواستهها به تفکیک و اولویتبندی آنها توجه کنید. خواستههای اصلی را از جزئیات فرعی جدا کرده و هر یک را به طور واضح و مختصر بیان نمایید.
پاسخدهی شفاف:
سردفتر موظف است به تمامی سوالات موکل به صورت روشن و شفاف پاسخ دهد و مطمئن شود که موکل به طور کامل مفاد قرارداد را درک کرده است.
مشورت قبل از وکالت بلاعزل:
با توجه به عواقب حقوقی وکالت بلاعزل، پیشنهاد میشود موکلان از این نوع وکالت پرهیز کنند یا قبل از تنظیم وکالتنامه با یک وکیل پایه یک دادگستری مشورت کنند تا با آگاهی از شرایط و مفاد وکالتنامه، اقدامات لازم را انجام دهند. همچنین موکل میتواند با درج شروطی در وکالتنامه محدودیتهایی برای اختیارات وکیل تعیین کند تا از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود.
تعیین زمان مشخص:
مشخص کردن یک بازه زمانی برای انجام کارهای محوله نیز بسیار مهم است. این امر باعث میشود تا وکیل موظف باشد در آن مدت زمان، تمام تلاش خود را برای انجام وظایف محوله به کار گیرد.
حق توکیل:
با تعیین حق توکیل، میتوانید مطمئن شوید که وکیل منتخب شما شخصاً به پروندهتان رسیدگی خواهد کرد و هیچگونه ریسکی از بابت واگذاری کار به شخص ثالث وجود نخواهد داشت.
تعیین مسئولیتها و اختیارات:
علاوهبر تعیین تواناییها و وظایف، مسئولیتها و اختیارات هر یک از طرفین قرارداد را به صورت دقیق مشخص کنید. این اقدام میتواند از بروز اختلافات و سوء تفاهمات در آینده جلوگیری کند.
مدارک مورد نیاز برای تنظیم وکالت کاری
تنظیم وکالت کاری و تمامی شرایط آن به توافق طرفین بستگی دارد. در برخی موارد موکل میتواند به صورت شفاهی تمامی اختیارات را به وکیل خود واگذار کند. اما در مواقع دیگر برای جلوگیری از هرگونه مشکل و ایجاد توافقی مستحکم، بهتر است وکالتنامه به طور رسمی در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شود. پس از امضای قرارداد وکالت این توافق به وکیل داده میشود. با این حال وکیل تنها میتواند بر اساس توافقات انجام شده عمل کند. در واقع وکالت کاری از نظر اختیارات وکیل به دو نوع وکالت تام (یا مطلق) و وکالت مقید تقسیم میشود که هر یک تعاریف مشخصی دارند.
وکالت تام یا مطلق:
در این نوع وکالت، موکل تمامی امور خود را به وکیل واگذار میکند. این امور میتوانند شامل هر نوع فعالیت اداری و مالی باشند.
وکالت مقید:
این نوع وکالت شامل امور خاص و محدودی است. زیرا در این حالت موضوع وکالت به طور دقیق و واضح مشخص میشود. همچنین وکیل تنها میتواند فعالیتهایی که در وکالتنامه ذکر شده است را انجام دهد. اگر وکالتنامه در دفترخانه تنظیم شود شما به مدارکی همچون نام وکیل و تمامی وظایف او نیاز خواهید داشت. معمولاً دفاتر اسناد رسمی متنهای آمادهای دارند که میتوان به راحتی وکالت کاری را بر اساس آنها تنظیم کرد. برای تنظیم وکالت نامه محضری به مدارک زیر نیاز دارید:
- کارت ملی
- شناسنامه
- مدارک وکیل
- مدارک موکل
- تصویر کارت ملی موکل
- تصویر کارت ملی وکیل
- اوراق مثبته
- وکیل پایه یک دادگستری (در وکالت دادگستری)
- تکمیل فرم وکالتنامه (همراه با امضای موکل و وکیل)
چنانچه موضوع وکالتنامه به خرید و فروش خودرو یا ملک مربوط باشد، لازم است که سند و مدارک مالکیت موکل نیز در زمان تنظیم وکالتنامه ارائه شوند.
چه مواقعی وکالت کاری حائز اهمیت است؟
وکالت کاری در جنبههای مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است. به عنوان مثال در شرایطی مانند سفر، اقامت در خارج از کشور یا به دلیل کهولت سن ممکن است نتوانید به بانکها و ادارات دولتی مراجعه کنید. در اینگونه مواقع دریافت وکالت کاری گزینهای مناسب برای شما خواهد بود.
یکی دیگر از مواردی که در آن به وکالت کاری نیاز پیدا میکنید، زمانی است که بازماندگان یک فرد متوفی بخواهند تمامی امور اداری و مالیاتی را به یکی از وراث واگذار کنند. همچنین وکالت تنها شامل فعالیتهای اداری مانند مراجعه به ادارات و دریافت حسابهای مالیاتی میشود و وکیل نمیتواند هیچگونه نقل و انتقالی در مورد اموال انجام دهد.
علاوهبر این وکلا میتوانند با اختیارات لازم به مراجع قضایی مراجعه کرده و اموال باقی مانده از متوفی را ثبت و ضبط کنند. اما برای انجام این کار باید حق توکیل به غیر صادر شود. نوع دیگری از وکالت که بسیار حیاتی است به نقل و انتقالات مربوط میشود.
به عنوان نمونه در هنگام خرید و فروش خودرو، آپارتمان، سرقفلی مغازه یا زمین وکیل میتواند تمامی مراحل انتقال سند را بدون نیاز به حضور موکل یا فروشنده انجام دهد. در این شرایط وکیل یا خریدار مسئولیت تمامی امور را بر عهده خواهند داشت.
تفاوت بین وکالت کاری و وکالت بلاعزل
همانطور که پیشتر اشاره شد، وکالت کاری نوعی وکالتنامه است که در آن وکیل مسئولیت انجام امور اداری را بر عهده میگیرد. در این نوع وکالت، وکیل باید از وکلای پایه یک دادگستری با پروانه وکالت معتبر باشد و اجازه انتقال اموال موکل را ندارد. وکیل تنها مجاز است به انجام فعالیتهای اداری که به او محول شده، بپردازد.
در وکالت کاری، موکل این امکان را دارد که هر زمان که بخواهد، وکیل را برکنار کند و همچنین وکیل میتواند بدون نیاز به رضایت موکل از وکالت استعفا دهد. اما در وکالت بلاعزل، وکیل نمیتواند بدون اجازه موکل استعفا دهد و موکل نیز نمیتواند وکیل را عزل کند.
در این نوع وکالت، شرط بلاعزل بودن در ابتدای وکالتنامه قید میشود. اگر قصد فسخ وکالت را دارید، وکالت بلاعزل گزینه مناسبی نیست. در صورت نیاز به حق فسخ قرارداد، لازم است وکالت به صورت ضمن عقد خارج لازم تنظیم شود که در این صورت موکل میتواند برای مدت معینی حق فسخ را داشته باشد.
بهترین راه برای پایان دادن به وکالت، زمانی است که هر دو طرف با رضایت کامل از ادامه وکالت خارج شوند که این فرایند اقاله نامیده میشود. بر اساس ماده ۶۷۸، وکالت بلاعزل در صورت فوت یا جنون یکی از طرفین باطل میشود. همچنین اگر در زمان انعقاد وکالت یکی از طرفین فوت کرده یا دچار جنون باشد این عقد از ابتدا باطل خواهد بود.
هزینه وکالت کاری
هزینههای وکالت در امور کاری میتواند در گذر زمان دچار تغییرات و نوسانات مختلفی شوند و قیمتها متفاوت باشند. با این حال یکی از جنبههای کلیدی که معمولاً در سطحی ثابت باقی میماند و هزینههای نسبتاً ثابتی دارد، وکالتهای مربوط به حوزه کار است. تعرفههای مربوط به ثبت وکالتنامههای کاری در دفاتر ثبت اسناد به صورت رسمی تعیین میشود.
با این حال در صورت عدم توافق مشخص، پرداخت تمامی هزینهها بر عهده موکل خواهد بود. اگر دفتر وکالت از شما مبلغ بیشتری درخواست کرد، حتماً از آنها بپرسید که این مبلغ اضافی برای چه چیزی است و اگر از پاسخ دادن طفره رفتند، این نکته را در نظر داشته باشید که ممکن است این مبلغ اضافی به دلیل سوءاستفاده از شما باشد.
سخن پایانی
وکالت کاری یکی از سادهترین نوع قراردادهای مدنی است که میتواند بین دو نفر به صورت مکتوب یا حتی به صورت شفاهی تنظیم شود. در این نوع قرارداد که به دو صورت مطلق و مقید وجود دارد، وکیل مسئولیت بخشی از امور مالی و اداری موکل را که در قرارداد مشخص شده بر عهده میگیرد و به مدیریت آن میپردازد. برای کاهش ریسکهای مرتبط با وکالت کاری، لازم است متن وکالتنامه را چندین بار با دقت مطالعه کنید و همچنین خواستهها و اختیارات وکیل را به طور واضح در قرارداد قید نمایید.
مهم است که در متن وکالت از بلاعزل بودن وکیل و تفویض اختیارات جلوگیری کنید. اگرچه وکیل باید به عنوان امین موکل عمل کند و از خیانت به او خودداری کند، اما برای پیشگیری از هرگونه مشکل و سوءاستفاده توصیه میشود قراردادی جامع و بدون ابهام تنظیم کنید. همچنین انتخاب یک وکیل با تجربه و معتبر میتواند از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند.
شما می توانید از طریق پشتیبانی سایت و یا شماره واتس اپ با وکیل نبوی ارتباط برقرار کنید.